BÜLENT ECEVİT(D. 1925)
Bülent Ecevit, 28 Mayıs 1925′te İstanbul’da doğdu. Babası Kastamonu doğumlu Ahmet Fahri Ecevit, Ankara Hukuk Fakültesi’nde adli tıp profesörüydü. A. Fahri Ecevit daha sonra siyasete girerek 1943-1950 yılları arasında CHP’den Kastamonu milletvekilliği yaptı. İstanbul doğumlu olan annesi Fatma Nazlı ise ressamdı.
1944 yılında Robert Kolej’den mezun oldu ve aynı yıl içinde çalışma hayatına Basın-Yayın Genel Müdürlüğü’nde çevirmenlik yaparak başladı. 1946 yılında sınıf arkadaşı Rahşan (Aral) Ecevit ile hayatını birleştirdi. Önce Ankara Hukuk Fakültesi ve sonra da Dil-Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne kayıt yaptırmasına rağmen yüksek öğrenimine devam etmedi. 1946-1950 yılları arasında Londra Elçiliği’nin Basın Ateşeliği’nde kâtip olarak çalıştı. 1950 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nin yayın organı olan Ulus gazetesinde çalışmaya başladı. Ulus gazetesi Demokrat Parti tarafından kapatılınca Yeni Ulus ve Halkçı gazetelerinde yazar ve yazıişleri müdürü olarak görev yaptı. 1954 Ocak ayında CHP Çankaya Ocağı’na kaydoldu. 1955 yılında ABD’nin North Caroline eyaletinin Winston-Salem kentinde, konuk gazeteci olarak çalıştı. 1957′de Rockefeller Foundation Fellowship Bursu ile yeniden ABD’ye gitti, Harvard Üniversitesi’nde sekiz ay sosyal psikoloji ve Ortadoğu tarihi üzerine incelemeler yaptı. Harvard’da 1957 yılında, 1950-1960 yılları arasında verilen antikomünizm seminerlerine Olaf Palme, Bertrand Russell gibi ünlü isimlerle katıldı. 27 Ekim 1957 seçimlerinde CHP’den milletvekili olarak siyasete girdi. Biri ABD’de Rumlar tarafından olmak üzere siyasi hayatında 6-7 kere suikaste uğradı.
32 yaşında, milletvekili seçilerek siyasi hayatına başlayan Bülent Ecevit, 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin ardından yapılan seçimlerde tekrar milletvekili seçildi. 1961 yılında İsmet İnönü’nün kurduğu hükümette Çalışma Bakanı oldu. 1965 yılındaki seçimlerde Zonguldak’tan yeniden milletvekili seçildi, seçimleri Süleyman Demirel’in başkanlığındaki Adalet Partisi kazandı. Bülent Ecevit bu tarihten sonra muhalefete geri dönen CHP’nin içinde ortanın solu görüşünün öncülüğünü yapmaya başladı. 12 Mart 1971 muhtırasına karşı tavrından dolayı İsmet İnönü’yle anlaşmazlığa düşerek parti genel sekreterliğinden istifa etti. CHP’nin 4 Mayıs 1972′de yapılan 5. Olağanüstü Kurultayı’nda parti meclisi için yapılan güvenoylamasında Ecevit yanlılarının kazanması üzerine 8 Mayıs 1972′de istifa eden İsmet İnönü’nün yerine 14 Mayıs 1972 tarihinde genel başkanlığa seçildi.
14 Ekim 1973′te yapılan seçimlerde Ecevit’in başkanlığındaki CHP en fazla oyu almasına rağmen çoğunluğu kazanamadı. 26 Ocak 1974 tarihinde Milli Selamet Partisi ile kurduğu koalisyon hükümetinde ilk defa başbakanlık görevini aldı. Sadece 10 ay süren bu koalisyon hükümeti sırasında Kıbrıs Barış Harekâtı oldu. Bu hükümetin dağılması üzerine muhalefete geri dönen Bülent Ecevit 5 Haziran 1977′de yapılan seçimlerde CHP’nin oyunu %41′e çıkarmayı başardı. Ecevit oy oranını artırmakla birlikte o zamanki seçim sistemine göre çoğunluğu kazanamadığı için bir azınlık hükümeti kurmaya karar verdi. Bu azınlık hükümetinin güven oyu alamaması üzerine tekrar muhalefete düştü. Bir süre sonra Adalet Partisi’nden ayrılan 11 milletvekilinin desteğiyle 5 Ocak 1978′de yeni bir hükümet kurarak başbakan oldu. 1979 yılında yapılan ara seçimlerde başarısızlığa uğrayan Ecevit görevden çekildi. Süleyman Demirel, MSP ve MHP’nin desteği ile azınlık hükümeti kurdu. 12 Eylül 1980′de Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu. Diğer parti başkanlarıyla beraber Bülent Ecevit de siyasetten uzaklaştırıldı ve bir süre gözaltında tutuldu. Daha sonra diğer bütün partilerin ileri gelenleriyle birlikte 10 yıl süreyle siyasete girmesi yasaklandı. Bu dönemde gazetecilik yaptı. Arayış dergisini çıkardı. 1981′de çıkan dergi 1982′de askeri rejim tarafından kapatıldı.
1985 yılında Bülent Ecevit’in siyasete girme yasağı devam ederken eşi Rahşan Ecevit’in başkanlığındaki Demokratik Sol Parti kuruldu. 1987 yılında yapılan referandumla eski siyasi liderlerin siyaset yasağı kaldırılınca Bülent Ecevit, DSP’nin başına geçti. Aynı yılın Kasım ayında yapılan seçimlerde DSP barajı aşamayınca Ecevit siyasetten çekildi. 1989 yılında siyasete geri döndü ve DSP’nin başına geçti. 1991 seçimlerinde DSP’den milletvekili seçilerek 11 yıl sonra TBMM’ye geri döndü. 24 Aralık 1995 tarihindeki seçimlerde oy oranını artırarak solun en büyük partisi haline geldi. ANAP ve DTP’yle birlikte kurulan ANASOL-D hükümetinde başbakan yardımcısı oldu. Daha sonra da DYP ve ANAP’ın desteğiyle kurulan bir azınlık hükümetinde kısa süre için başbakan oldu. 18 Nisan 1999′da yapılan seçimlerde DSP en fazla oyu alınca başbakanlık görevini aldı ve bu görevi 2002 yılına kadar sürdürdü. 2002 yılında yapılan seçimlerde DSP’nin barajı aşamayarak TBMM dışı kalması üzerine siyasetten çekildi.
Bülent Ecevit, siyasi yaşamının yanı sıra yazarlık ve şairliği de birlikte yürütmüş ender siyasetçilerden birisiydi. Sanskrit, Bengal ve İngilizce dillerinde çalışmalar yapmış olan Ecevit, Rabindranath Tagore, Ezra Pound, T. S. Eliot ve Bernard Lewis’in yapıtlarını Türkçeye çevirmiş, kendi şiirlerini de kitap halinde yayımlamıştı.